Theo thời gian, mối quan tâm đến công việc đã có sự thay đổi đáng kế. Nếu các thế hệ người lao động trước đây chủ yếu quan tâm làm sao để được thuê. Thì trong những năm gần đây các chuyên gia tài năng thường kén chọn hơn đối với môi trường làm việc – bao gồm làm việc tại văn phòng, làm việc từ xa và môi trường kết hợp (Hybrid).
Tiến sĩ Joanna Dodd Massey chia sẻ với vai trò là một chuyên gia về văn hóa công sở: thế hệ X và Baby Boomers sẽ chấp nhận offer ngay cả khi đó là một công ty nổi tiếng có văn hóa độc hại. Nhưng thế hệ Z và Millennials lại coi trọng yếu tố hạnh phúc. Xu hướng của những người trẻ hiện nay là quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe tinh thần tại nơi làm việc. Đó thậm chí còn là yếu tố được đặt lên trên lợi ích vật chất. Họ muốn nhận được những cơ hội chuyên nghiệp, mang tính cá nhân, xây dựng mối quan hệ tốt với các đồng nghiệp. Đối với những kiểu văn hóa công ty độc hại mà bạn thường thấy trên phim ảnh, họ sẵn sàng từ bỏ công ty đó ngay lập tức.
Điều này có thể lý giải tại sao vấn đề nhảy việc trước đại dịch từ từ chuyển thành cuộc đại từ chức trong suốt thời kì Covid-19. Và tại sao những lựa chọn làm việc từ xa, làm việc linh hoạt lại được ưa chuộng nhiều đến như vậy sau đại dịch.
Đối với các nhà quản lý tuyển dụng, việc cung cấp một văn hóa lý tưởng có thể giúp ích rất nhiều trong quá trình tuyển dụng và giữ chân nhân viên. Tuy nhiên, làm sao để ứng viên khi đến buổi phỏng vấn có thể khai thác thông tin và biết được đâu là văn hóa công ty phù hợp? Liệu nhà tuyển dụng có đang nói dối?
Hãy tham khảo những câu hỏi phỏng vấn mà chúng tôi chuẩn bị dưới đây để yêu cầu được cung cấp các khía cạnh văn hóa của doanh nghiệp.
Quý công ty đã làm cách gì để tạo ra không khí hợp tác tại nơi làm việc?
Keyword ở đây là sự hợp tác. Trong những năm gần đây, các công ty khởi nghiệp thường có ưu thế nổi bật hơn trong việc tạo ra loại trải nghiệm này. Giờ đây, các thương hiệu hàng trăm năm tuổi cũng đang bắt đầu tìm kiếm những cách thức để thu hút nhân lực trẻ.
Với câu hỏi này, bạn đang tìm kiếm những “insights” về cách doanh nghiệp kết nối các thành viên với nhau và họ đã nhấn mạnh vào yếu tố này như thế nào trong văn hóa công ty. Bạn cũng có thể tìm thấy trong câu trả lời của họ cách họ thực thi các nguyên tắc khi môi trường có sự đấu đá hoặc hòa thuận
Nhịp độ của công việc xung quanh đây là gì?
Câu hỏi này có thể mang lại một chút không thoải mái bởi vì đây không phải là cách thông thường để tiếp cận cuộc thảo luận. Đôi khi, những người phỏng vấn sẽ yêu cầu “hãy hướng dẫn tôi một tuần làm việc điển hình”. Tuy nhiên, câu hỏi này chỉ khiến người quản lý tuyển dụng nói về các chức năng cơ bản – không phải quan điểm giữa các cá nhân. Đó là lý do tại sao Amanda Augustine, chuyên gia nghề nghiệp của TopInterview, đề xuất thêm ‘nhịp độ’ vào kịch bản các câu hỏi nên hỏi nhà tuyển dụng.
Điều này tạo cơ hội cho người phỏng vấn có cái nhìn tổng thể về vai trò và bộ phận. Bạn cần biết có thời điểm nào trong năm, hoặc tháng bận rộn nhất và nhóm dự kiến sẽ làm việc suốt đêm. Các vòng loại tiếp theo sẽ báo hiệu mức độ cân bằng trong công ty giữa việc “bật chế độ năng suất” và “tắt thông báo để nghỉ ngơi”
Công ty hiện đang thiết lập không gian làm việc như thế nào?
Nếu bạn đang xem xét vai trò nhân viên chính thức, toàn thời gian hoặc kết hợp, hãy tìm hiểu xem đó có phải là một không gian làm việc mở hay không. Các nhà quản lý và nhân viên có văn phòng riêng hay không? Công ty đó có phải là mô hình làm việc chung (co-working) hay không? Công việc có thể được hoàn thành hoàn toàn trên công nghệ ảo hay không? Hãy thể hiện sự quan tâm lịch sự đến các chi tiết.
Trông có vẻ như đó là một câu hỏi tiêu chuẩn, nhưng câu trả lời này sẽ chia sẻ nhiều điều về cách một môi trường làm việc đổi mới và tiến bộ như thế nào, hoặc không. Mặc dù một vài người thích có không gian làm việc cởi mở, một số khác lại muốn bàn làm việc có vách ngăn giữa họ với những đồng nghiệp khác. Bằng cách đặt câu hỏi này, bạn có thể nhận biết được liệu việc thiết lập không gian này có cung cấp sự hiệu quả và mang lại lợi ích cho nhu cầu tại văn phòng của bạn hay không.
Liệu có thể sắp xếp một buổi tham quan văn phòng hay không?
Trong khi Augustine nói rằng bạn có thể muốn giữ lại câu hỏi này cho đến khi bạn vượt qua được ít nhất 1 trong những vòng phỏng vấn. Đây là một trong những cách quan trọng để tìm hiểu văn hóa công ty có phù hợp với bạn. Và cách một nhà tuyển dụng trả lời có thể cung cấp bằng chứng về mức độ quan tâm thực sự của họ đối với bạn.
Nếu họ chớp thời cơ để cho ứng viên thấy được trong những lần bạn muốn “đào sâu” một cơ hội mắt thấy tai nghe, có lẽ bạn sẽ có xác suất được nhận khá cao. Nếu bạn được mời tham quan, hãy tận dụng sự quan sát xung quanh của mình. Những nhân viên tại đó có đang nép mình trong các buồng làm việc nhỏ, hay ngồi trong một không gian làm việc mở? Họ ồn ào hay tĩnh lặng? Phòng giải lao có được lấp đầy những loại đồ uống năng lượng, trà, café hay snack? Những chi tiết này sẽ giúp bạn xác định được đây có phải là một môi trường làm việc lý tưởng cho bạn hay không.
Trang web của công ty đã mô tả văn hóa của mình là….anh/chị có thể cho ví dụ không?
Theo bản năng đầu tiên, bạn có thể tập trung hỏi về những giá trị của công ty từ cấp độ quan sát bề mặt. Nhưng các nhà phân tích tâm lý giải thích rằng bạn sẽ chỉ nhận được những câu phản hồi tiêu chuẩn, theo kịch bản cho câu hỏi “giá trị của bạn là gì?”. Tuy nhiên, khi bạn mô tả những gì bạn đã tìm hiểu được trên Google và thách thức họ cung cấp những ví dụ chứng minh, bạn sẽ biết ngay văn hóa công ty có phải là một điều quan trọng đối với thương hiệu của họ hay không.
Bạn thậm chí sẽ nhận được một câu trả lời thể hiện rõ những giá trị của họ như: chúng tôi tổ chức các buổi chơi game cách 2 tuần/lần vào các buổi chiều thứ 6. Tuần trước chúng tôi đã có một buổi đấu bóng nước, hoặc bạn sẽ nhận được một cái nhìn chằm chằm trống rỗng, cho thấy họ đã không sống đúng với những gì được viết trên website công ty.
Những kiểu người nào sẽ thành công và thất bại ở công ty này?
Bộ kỹ năng cần thiết để trở nên xuất sắc ở văn phòng này không có nghĩa là chúng cần thiết ở một văn phòng khác. Khi bạn đang có một chuyến hạ cánh vào một nơi mà bạn chưa biết gì về văn hóa, bạn phải tìm hiểu xem phong cách và quan điểm độc đáo có phù hợp với họ hay không.
Augustine cho biết câu hỏi này sẽ đi vào trọng tâm của những ưu điểm mà nhóm điều hành coi trọng nhất và điều đó ảnh hưởng như thế nào đến văn hóa tại nơi làm việc của họ. Bạn cần đọc được những ẩn ý trong câu trả lời của người phỏng vấn để hiểu rõ hơn về những kiểu người sẽ phát triển tốt trong môi trường này, kiểu người nào sẽ không.
Bạn thích nhất điều gì về công ty là gì?
Hãy chú ý đến những lựa chọn từ ngữ mà người phỏng vấn của bạn sử dụng để mô tả những lợi ích của công ty. Một số sẽ thể hiện những ví dụ rất chân thực, những người khác sẽ chăm chú lắng nghe. Một số khác trả lời có vẻ robot và kịch bản hơn. Hoặc nếu đó là sự ấp úng… bạn có thể sẽ không muốn theo bước chân của họ, vì họ có thể không vui khi làm việc ở môi trường này.
Một điều quan trọng không kém đó là hãy chú ý đến ngôn ngữ cơ thể. Nếu họ mỉm cười khi trả lời câu hỏi, nghiêng người về phía trước hoặc dùng tay để mô tả điều họ thích về câu hỏi đó, đó là những dấu hiệu tốt cho thấy họ đang trung thực.
Đó là lời khuyên tốt và ngay cả những người làm việc từ xa cũng nên chú ý. Hãy áp dụng ngay trong lần phỏng vấn tiếp theo để tìm được cho mình một văn hóa công ty phù hợp. Và đừng quên theo dõi các bài viết mới của chúng tôi hàng tuần để cập nhật kiến thức, kỹ năng trong môi trường công sở.
Có thể bạn quan tâm: Xây dựng văn hóa doanh nghiệp nhìn từ “quy tắc của Google”
