Bạn có lẽ đã từng nghe nói đến Ikigai, một từ trong tiếng Nhật, hoặc đây là một từ hoàn toàn mới đối với bạn. Nhưng cho dù bạn đã từng nghe, không phải ai cũng hiểu đúng về Ikigai.
Có quan điểm, đặc biệt ở phương Tây, cho rằng Ikigai chính là mục đích của cuộc đời. Tuy vậy tìm ra mục đích sống của bạn có vẻ không phải là cách tốt nhất để tìm ra niềm vui trong một ngày dài làm việc hoặc học tập. Vây Ikigai là gì?
Trong bài viết này chúng ta sẽ hãy cùng tìm hiểu Ikigai là gì, đồng thời thảo luận về các cách tìm và định hướng ikigai của bạn cũng như làm thế nào để có thể mang lại sự viên mãn hơn cho cuộc sống hàng ngày.
Ikigai là gì?
Hiểu một cách đơn giản: Ikigai là lý do khiến bạn thức dậy vào buổi sáng. Ikigai chính là niềm vui của mỗi người trong cuộc sống hàng ngày mà nếu thiếu đi, cuộc sống sẽ nhạt nhẽo.
Có lẽ không ai trong chúng ta muốn rằng đến một ngày ở tuổi về hưu, buổi sáng thức dậy, nhìn lại cuộc đời mình và nghĩ ‘tất cả những gì mình đã làm trong cuộc đời có ý nghĩa gì?’ Nếu bạn không biết mình đang đi đâu trong cuộc đời thì bạn sẽ không bao giờ đến được đó. Nếu bạn biết được Ikigai của mình là gì bạn sẽ có một đích đến.
Ikigai bắt nguồn từ sự kết hợp của hai từ tiếng Nhật – ‘iki’, nghĩa là cuộc sống và ‘gai’, nghĩa là giá trị hoặc sự xứng đáng.
Ikigai được tạm dịch là “lý do để tồn tại”, Ikigai về bản chất là điểm gặp gỡ của những gì bạn yêu thích, những gì bạn thật sự giỏi và những gì cho phép bạn thể hiện đạo đức và giá trị của mình. Trên thực tế, việc thiết lập rõ ràng ikigai của bạn đã được khoa học chứng minh là giúp mọi người sống lâu hơn, hạnh phúc hơn. Mỗi người có thể có nhiều Ikigai của đời mình và Ikigai có thể thay đổi theo thời gian trong suốt cuộc đời.
Ikigai cũng yêu cầu cam kết đền đáp cộng đồng xung quanh bạn. Ikigai không chỉ là làm điều gì đó để thỏa mãn niềm đam mê của bạn một cách ích kỷ mà còn có một phần trách nhiệm đối với việc đó.
Làm thế nào bạn có thể tìm thấy ikigai của mình?
Tất nhiên, việc tìm ra lý do tồn tại của bạn trong cuộc sống có vẻ nói dễ hơn làm, nhưng có một lộ trình đơn giản cho bất kỳ ai muốn tập trung vào ikigai của mình.
Bạn hãy ngồi xuống với một tờ giấy, hoặc trước màn hình máy tính và viết ra bốn cột. Ở đầu cột đầu tiên hãy viết về điều bạn thích làm. Cột thứ hai phải là điều bạn giỏi. Cột thứ ba là việc xã hội cần và cột thứ tư là những gì bạn được trả tiền để làm. Bây giờ hãy tạo một danh sách cho mỗi cột. Ikigai của bạn là sự giao thoa giữa cả bốn, và bạn cần một lối đi cho sự giao thoa đó trong cuộc sống của mình.
Ikigai của mỗi người là khác nhau. Nó là sự phản ánh và thể hiện con người thật bên trong của bạn. Nó không thể là sự ép buộc mà thay vào đó nó đến từ bên trong. Và như vậy, khi bạn đưa ikigai của mình vào hoạt động, nó sẽ tạo ra một trạng thái tinh thần khẳng định mà bạn cảm thấy thoải mái và mãn nguyện.
Trong thực tế, không dễ dàng để bạn có thể thực hiện được ikigai của mình thông qua công việc mà bạn làm hàng ngày. Tuy vậy bạn có thể làm điều đó thông qua các sở thích ngoài công việc của mình, và lưu ý rằng, cần có một yếu tố trong ikigai là cho đi chứ không chỉ là đam mê đam mê của riêng bạn.
Chẳng hạn, niềm đam mê của bạn là chụp ảnh, bạn đi đó đây để chụp những phong cảnh đẹp, nhưng sau đó bạn cũng có thể dạy trẻ em để chúng có thể chụp được những bức ảnh đẹp hoặc có niềm vui sống hơn. Đó là ikigai đích thực.
Ikigai có thể thay đổi cuộc sống của bạn như thế nào
Như trên đã đề cập, ikigai là yếu tố trung tâm giúp bạn rời khỏi giường mỗi ngày, giúp bạn năng động và gắn kết với thế giới. Ikigai là yếu tố để bạn:
Sống lâu hơn và toàn diện hơn
Số liệu thống kê từ các nhà nghiên cứu về tuổi thọ đã cho thấy những người biết nơi họ sẽ đến trong cuộc đời – và những người biết đam mê và mục đích của họ – sống lâu hơn khoảng tám năm so với những người không có mục đích.
Và việc tìm ra ikigai của bạn không chỉ giúp bạn định hướng mục đích của mình mà còn giúp bạn tập trung vào những khía cạnh quan trọng hơn của cuộc sống: ăn uống lành mạnh, dành thời gian cho thiên nhiên, dành thời gian cho bạn bè và gia đình, đồng thời đảm bảo bạn dành thời gian thích hợp cho bản thân.
Những người có ý thức về mục đích là những người có nhiều khả năng tập thể dục hàng ngày, ăn uống điều độ, giữ cho bộ não của họ luôn hoạt động.. và tất cả những điều đó cũng sẽ phát huy tác dụng giúp họ vui khỏe và sống thọ hơn. Bạn hãy chú ý rằng lối sống, chứ không phải gen, là yếu tố chính quyết định mức độ khỏe mạnh của chúng ta và điều này có liên quan nhiều đến ý thức sống có mục đích như thế nào.
Ikigai xoa dịu nỗi chán nản của những ngày thứ Hai
Nghiên cứu cho thấy rõ ràng rằng dù bạn ở độ tuổi nào, bạn sẽ cảm thấy khỏe mạnh và hạnh phúc hơn nếu bạn tin rằng mình có mục đích và biết mình đang đi đâu trong cuộc sống. Và mặc dù việc nghỉ hưu có thể là một chặng đường dài đối với hầu hết mọi người, nhưng việc tìm kiếm ikigai của bạn không chỉ cho phép bạn tìm thấy ý nghĩa của mình trong cuộc sống hàng ngày mà còn mang lại cảm giác rằng bạn đang trên hành trình hướng tới điều gì đó lớn hơn, tốt đẹp hơn, ngay cả khi bạn cảm thấy buồn chán sau cuối tuần vào sáng thứ Hai tại nơi làm việc.
Ikigai giảm sự tập trung vào tài chính
Nếu có một vấn đề chung cho mọi người và ở bất kỳ xã hội nào, thì đó là tiền. Bạn cần tiền để mua nhà, trả học phí hoặc chỉ để thanh toán hóa đơn và rất nhiều thứ khác cần đến tiền.
Tuy vậy, những người thực hành ikigai không ưu tiên về tiền bạc, và do đó không có nhiều căng thẳng hàng ngày đi kèm với nó. Ikigai luôn ở trong tâm trí họ. Cho dù họ đặt mục tiêu tài chính lên hàng đầu trong các hoạt động hàng ngày của mình, thì họ cũng sẽ đặt niềm đam mê của mình vào đó. Mục tiêu tài chính có thể theo sau nhưng chúng không phải là số một.
Ikigai có thể làm cho bạn thấy cuộc sống dễ dàng hơn
Nếu cuộc sống không có mục đích là một trạng thái nguy hiểm như vậy, thì đâu là bước tiếp theo tốt nhất cho những người đang ở ngã ba đường trong cuộc đời? Chẳng hạn một người vừa tốt nghiệp đại học, đang vất vả tìm kiếm một công việc, hoặc một người vừa thất nghiệp và đang phải vất vả tìm một công việc mới. Cả hai đều không chắc liệu họ đã có những lựa chọn đúng đắn trong cuộc sống cho đến thời điểm hiện tại hay chưa. Vậy học có thể làm gì để giảm căng thẳng và trong thời gian này?
Điều này nghe có vẻ phản trực giác, nhưng điều tốt nhất họ có thể làm trong thời gian này là những công việc tình nguyện. Nó làm mất đi sự tập trung vào những vấn đề khó khăn của riêng bạn và khiến ikigai của bạn hoạt động để giúp đỡ người khác. Những việc làm này sẽ cải thiện tâm trạng và sức khỏe của bạn, giúp bạn nhẹ nhàng hơn trong những lựa chọn tiếp theo.
Ikigai giúp bạn tránh xa màn hình điện thoại
Hầu hết ai trong chúng ta cũng đều biết rằng mạng xã hội đi kèm với những hậu quả gây nghiện, gây căng thẳng. Với người bỏ quá nhiều thời gian trên mạng, họ có thể bị cô lập với thế giới bên ngoài. Với những ai có Ikigai của đời mình, họ sẽ giảm bớt thời gian với màn hình điện thoại, ra ngoài với những mối quan hệ, những hành động trong thế giới thực mà họ yêu thích.
Kết luận
Ikigai không phải là công thức kỳ diệu để biến cuộc sống của chúng ta trở nên hoàn hảo. Tuy vậy, người có Ikigai có thể mãn nguyện hơn với cuộc sống của mình, đặc biệt khi họ nhìn lại ở tuổi xế chiều. Hãy tìm hiểu xem Ikigai của bạn là gì và bạn sẽ thấy cuộc sống này đáng sống hơn, bạn sẽ tìm thấy sự cân bằng hơn trong công việc và cuộc sống của mình.