Thập niên 2010 đã chính thức khép lại. 10 năm cho một hành trình cách tân và bùng nổ. Chúng ta đã chứng kiến sự thay đổi của rất nhiều thứ, bao gồm: Công nghệ, giải trí, ẩm thực, kinh doanh,…Và cả môi trường công sở.
Những thay đổi đánh dấu sự trưởng thành và tư duy tiến bộ hơn. Kèm theo đó là sự cạnh tranh ngày càng mãnh liệt trong thị trường lao động. Có thể nói quá trình tuyển dụng đã được đặt ở thế cân bằng, khi ứng viên và nhà tuyển dụng đều có quyền đưa ra những kỳ vọng cho riêng mình. Biết những gì thuộc về công sở đã thay đổi ra sao. Từ đó, giúp bạn lập kế hoạch tuyển dụng và đào tạo một cách hiệu quả nhất. Hãy cùng Haymora khám phá tại đây:
1. Sự hợp tác thay thế cho cạnh tranh
Ann Shoket – Cựu tổng biên tập của tạp chí Seventeen Magazine đã phát biểu: “Có nhiều thứ xảy ra trong một thập kỷ vừa qua đã thực sự thúc đẩy sự thay đổi từ cạnh tranh sang hợp tác”.
Đầu tiên phải kế đến nữ quyền trên các hàng ghế lãnh đạo. Chúng ta vẫn thường nói vui rằng: “chỉ có 1 chỗ trống trên bàn cho 1 người phụ nữ. Và bạn phải chiến đầu bằng răng hoặc móng tay cho vị trí đó”. Rõ ràng là 10 năm trước đã có rất nhiều sự cạnh tranh tại công sở. Đặc biệt là nữ giới.
Sau đó, các thế hệ tiếp nối (Millennial) đã đến. Họ bắt đầu đặt thêm nhiều chiếc ghế trống ở xung quanh bàn. Họ cũng mang đến cơ hội đó cho những người bạn của mình. Đó là dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy sự hợp tác đã trở thành xu thế. Và cạnh tranh không còn được chú trọng quá nhiều như trước.
Thêm vào đó, sự hợp tác cũng len lõi vào các quá trình tuyển dụng nhân sự. Đưa nó lên thành một xu thế mới. Với quan điểm tuyển người giỏi nhất trước đây, hàng trăm ứng viên phải cạnh tranh lẫn nhau để được trúng tuyển. Thì giờ đây, các doanh nghiệp đã thay đổi theo chiều hướng tuyển dụng người phù hợp. Chẳng hạn như:
- Ứng viên có đủ kỹ năng đáp ứng công việc. Thì doanh nghiệp phải là “mảnh đất màu mỡ” để họ phát huy năng lực và thăng tiến.
- Ứng viên chưa có đủ kỹ năng nhưng lại có tiềm năng phát triển lâu dài. Doanh nghiệp phải tự tin cung cấp những công cụ, thậm chí là đào tạo để họ có thể hoàn thành công việc tốt nhất.
2. Là thị trường người lao động, không phải thị trường người sử dụng lao động
Nhìn lại từ năm 2010 đến nay. Trong bối cảnh kinh tế hội nhập, sự tham gia ngày càng nhiều các doanh nghiệp nước ngoài đã mở ra cơ hội việc làm hấp dẫn cho người tìm việc.
Trong 160 quốc gia trên toàn thế giới, Việt Nam đứng thứ 8 trong số các nước có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất (2.17%) và tỷ lệ này không tăng. Vì vậy, về tổng quan người lao động vẫn có nhiều lựa chọn hơn trong quá trình tìm việc. Họ hoàn toàn chủ động được những kỳ vọng (môi trường làm việc, mức lương, phúc lợi,…) ở công ty mình sẽ đầu quân.
3. Xu hướng làm việc từ xa nở rộ
Bất cứ ai thuộc lực lượng lao động “vàng” của 10 năm trước chắc hẳn đều cảm thấy sốc về những thay đổi địa điểm, thời gian làm việc được liệt kê. Trong khi trước đây, làm việc từ xa chỉ được áp dụng cho một số trường hợp đặc biệt. Thì hiện tại ý tưởng đó đang được ủng hộ nhiều hơn. Chúng tạo ra sự tự do cho cả nhân viên và người kinh doanh,. Cho phép họ làm việc trong không gian và thời gian linh hoạt.
Thực tế, làm việc từ xa mang lại khá nhiều lợi ích cho nhân viên. Khi thoát ra khỏi môi trường công sở, sự tiếp xúc đa dạng với các mối quan hệ xã hội khác giúp cho họ có thêm ý tưởng sáng tạo đột phá. Đồng thời, những mối lo lắng không có thời gian chăm sóc gia đình. Hoặc thời gian dành cho nhu cầu riêng của bản thân sẽ không còn là mối đe dọa đến hiệu suất công việc.
4. Mở rộng khái niệm về teamwork trong môi trường công sở
Do tính chất làm việc từ xa như ở trên, khái niệm về làm việc nhóm đã được chuyển từ bị giới hạn tại một địa điểm vật lý sang mở rộng hoạt động trên khắp thế giới. (Khi cần thiết)
Nếu như những năm đầu của thập kỷ 2010, hầu như các nhà tuyển dụng không quan tâm đến việc cho phép ứng viên ở Việt Nam tham gia vào bộ máy nhân sự khi mà văn phòng thực sự đặt tại New York. Có lẽ, hành trình 10 năm đã mở ra nhiều cơ hội hơn cho cả người tìm việc và nhà tuyển dụng. Từ ở một nơi nào đó trên thế giới, bạn có thể tham gia làm việc xuyên quốc tế. Và ngược lại, nhà tuyển dụng cũng có nhiều lựa chọn khi tìm kiếm tài năng mới.
5. Các công cụ trở nên thông minh hơn
Trong khi email đã thống trị các phương thức liên lạc giữa các nhân viên từ những năm đầu thập kỷ 2010. Thì ngày nay, các phương tiện kết nối tức thời đang dần soán ngôi. Slack, Skype, Viber,…cho phép mọi người trao đổi công việc ngay lập tức. Và chúng cũng trở thành các công cụ hỗ trợ đắc lực cho người đi làm.
Đáng chú ý, đây cũng là những công cụ hỗ trợ làm việc nhóm hiệu quả. Nơi mà mọi thành viên đều có quyền truy cập các thông tin, tệp tin,…Từ đó, bạn có thể đưa ra các quyết định nhanh chóng mà không nhất thiết phải mở một cuộc họp đông đủ thành viên. Tính năng lưu trữ tài liệu được tích hợp giúp thông tin chia sẻ được lưu trữ trên kho Data của các công cụ mà không bị mất đi. Chúng cũng giúp các quyết định được đưa ra minh bạch.
6. Lần đầu tiên có 4 thế hệ cùng tồn tại ở môi trường công sở
Bước vào năm 2020, bạn có thể thấy nơi làm việc của mình là năm đầu tiên có đầy đủ 4 thế hệ tham gia làm việc: Baby Boomers, Gen X, Millennials và Gen Z. Mỗi thế hệ có một mục tiêu và phong cách làm việc khác nhau. Trong khi gen X chú trọng sự linh hoạt ở môi trường công sở. Gen Z lại nhấn mạnh vào sự ổn định, các cơ hội thăng tiến và phát triển trong công việc…
Sự khác biệt giữa các thế hệ lao động tại nơi làm việc đã thực sự tạo ra sự thay đổi lớn đối với những nhà lãnh đạo nhân sự.
7. Sự phân cấp trong tổ chức ít hơn
Thay đổi lớn nhất chúng ta có thể thấy được là sự gia tăng ồ ạt tập trung vào lãnh đạo hợp tác. Đặc biệt, với sự trợ giúp mạnh mẽ từ công nghệ, các công cụ trực tuyến khiến các nhà lãnh đạo khó có thể che giấu bất cứ điều gì. Đồng thời, cho phép nhân viên có vai trò tác động nhiều hơn.
Sự ra đời của các công cụ truyền thông đã dẫn đến việc trao quyền cho nhân viên, chia sẻ và phản hồi kinh nghiệm làm việc trong tổ chức trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Nhân viên có thể tự tin bày tỏ quan điểm, tiếng nói của mình. Thay vì truyền đạt theo hàng dọc từ trên xuống. Người xếp hạng cao nhất có tiếng nói “nặng ký” nhất. Điều đó khiến cấp quản lý bỏ lỡ cơ hội học hỏi ngược lại từ các cấp dưới của mình.
Mặt khác, sự thay đổi này cũng được tác động bởi tính cạnh tranh của thị trường lao động. Khi mà chúng ta ngày càng nhận thức được tầm quan trọng của môi trường làm việc hạnh phúc.
8. Lương không còn là lý do duy nhất khiến nhân viên làm việc
Một khảo sát gần đây được thực hiện bởi Hibob đã cho thấy. Nếu như 10 năm trước thu nhập là tiêu chuẩn quan trọng quyết định đến công việc. Thì giờ đây chúng đã được san sẻ đều cho các yếu tố khác, bao gồm:
- Các khoản bồi thường/trợ cấp & phụ cấp
- Văn hóa công ty
- Mức độ căng thẳng, áp lực
- Cơ hội phát triển
Sự ưu tiên của chúng ta đang dần thay đổi. Do đó, các tổ chức phải thực hiện các thay đổi để đáp ứng mong đợi cụ thể của nhân viên và thu hút thêm các tài năng mới. Nhiều nhà lãnh đạo cho rằng, mức lương cao khiến nhân viên gắn bó lâu hơn. Nhưng một thập kỷ qua đang dần cho chúng ta thấy tập trung vào nhu cầu cá nhân của từng người mới là điều cần thiết.
Giống như mức độ quan tâm của lãnh đạo với các mục tiêu kinh doanh, điều cốt lõi các nhân viên mong muốn là cuộc trò chuyện và định hướng về mục tiêu cá nhân khi họ tham gia công ty. Mọi người đều muốn biết giá trị của họ tại đây là gì? Cơ hội tăng trưởng ra sao? Chứ không phải chỉ là các con số!
9. Đào tạo tại môi trường công sở thích nghi theo xu hướng “giáo dục giải trí”
Qua thời gian, việc đào tạo nhân viên không còn là những buổi thuyết trình nhàm chán theo lý thuyết suông. Thay vào đó, hiệu quả học tập đã được các nhà tuyển dụng nâng lên một tầm cao mới. “Giáo dục giải trí” tạo sự hứng thú và lôi cuốn nhân viên tham gia. Giúp họ dễ dàng ghi nhớ kiến thức qua những buổi áp dụng thực hành, xử lý tình huống công việc. Từ đó mang lại hiệu quả cao hơn.
Đặc biệt, sự phát triển của công nghệ đã tạo ra các bài giảng điện tử e-learning giúp rút ngắn thời gian và chi phí cho tổ chức. Việc truy cập vào các bài giảng cũng nhanh chóng, linh hoạt với lịch trình làm việc của nhân viên. Các nội dung bài giảng được cập nhật liên tục với nhiều màu sắc hấp dẫn. Đó thực sự dần trở thành một sân chơi giải trí mang tính giáo dục.
