Nhiều nghiên cứu cho thấy, ngôn ngữ cơ thể đóng vai trò quan trọng quyết định đến hiệu quả của nhà lãnh đạo. Bởi, nó liên quan trực tiếp đến khả năng truyền đạt, sự tự tin và thu hút người xung quanh.
Trong một cuộc họp, khi bạn đóng vai trò là người dẫn dắt chính, điều cần thiết nhất là bạn nên ghi nhớ những điểm quan trọng và diễn tập nhiều lần trước ngày họp để mọi thứ diễn ra suôn sẻ. Tuy nhiên, bạn có biết những người mà bạn hy vọng có sức ảnh hưởng sẽ đánh giá cao sự tin tưởng và đồng cảm với bạn, họ chỉ có thể đánh giá khách quan một phần qua những gì bạn nói? Đồng thời, việc sử dụng những chuyển động cơ thể, nét mặt, ánh mắt cũng có thể giúp làm tăng tác động đến hình ảnh người lãnh đạo của bạn, có thể là tích cực hoặc tiêu cực.
Vì vậy, là một nhà lãnh đạo thực thụ, bạn cần hiểu rõ 5 điều quan trọng về ngôn ngữ cơ thể dưới đây:
1. Tạo ấn tượng trong vòng 7 giây đầu tiên
Trong mối quan hệ kinh doanh, việc tạo ấn tượng đầu tiên rất quan trọng. Khi ai đó xem bạn như một người đáng tin cậy hoặc đáng nghi, quyền lực hoặc dễ phục tùng, mọi hành động khác mà bạn làm sẽ được xem như là một bộ lọc. Nếu có ai đó thích bạn, cô ấy sẽ tìm kiếm những điều tốt nhất của bạn, nếu nghi ngờ cô ấy sẽ nghi ngờ tất cả những hành động của bạn.
Chúng ta không thể ngăn mọi người đưa ra quyết định nhanh chóng – vì bộ não con người được ví như hardwired – Nhưng chúng ta có thể hiểu được làm thế nào để biến những quyết định đó có lợi cho mình.
Ấn tượng đầu tiên được tạo ra chưa tới 7 giây và bị ảnh hưởng mạnh bởi ngôn ngữ cơ thể. Các nghiên cứu cho thấy tín hiệu phi ngôn ngữ có tác động gấp 4 lần đến ấn tượng bạn tạo ra hơn những gì bạn nói. Và bạn cần nhớ những tips sau:
- Điều chỉnh thái độ của bạn: Mọi người đón nhận thái độ của bạn ngay lập tức. Vì vậy trước khi bạn chào hỏi một khách hàng, bước vào một cuộc họp, hay bước lên sân khấu để diễn thuyết, hãy suy nghĩ và lựa chọn thái độ bạn muốn thể hiện phù hợp.
- Mỉm cười: Nụ cười là một dấu hiệu tích cực mà ít nhà lãnh đạo tận dụng. Nụ cười giống như một lời mời, một dấu hiệu chào đón, thể hiện cho người đối diện thấy “Tôi rất thân thiện và dễ gần”.
- Giao tiếp bằng mắt: Nhìn vào mắt một người bất kỳ và truyền đi năng lượng ngầm thể hiện sự hứng thú, cởi mở. (Bạn nên thực hành kỹ năng giao tiếp bằng mắt này nhiều lần với những người bạn gặp để cải thiện chúng nhanh chóng.)
- Hơi nghiêng người một chút: Nghiêng người về phía trước thể hiện bạn đang rất quan tâm và hứng thú về vấn đề mà người đối diện trình bày. Tuy nhiên, hãy chú ý giữ khoảng cách với họ. Trong hầu hết các tình huống kinh doanh, bạn nên giữ khoảng cách giao tiếp khoảng 2 bước chân.
- Tư thế của bạn: Nghiên cứu từ trường quản lý Kelloggs tại đại học Northwestern cho rằng “tư thế mở rộng” – mở rộng người và chiếm nhiều không gian hơn – mang lại cho bạn cảm giác quyền lực mà không phụ thuộc vào vai trò, cấp bậc thực tế trong tổ chức.
- Bắt tay: Đây là cách nhanh nhất và hiệu quả nhất để thiết lập mối quan hệ. Trung bình bạn phải mất 3 giờ tương tác liên tục để phát triển cùng một mức độ quan hệ mà bạn có thể đạt được chỉ với 1 cái bắt tay. (Hãy đảm bảo bạn có tiếp xúc giữa lòng bàn tay, bàn tay nắm chắc vừa đủ để không làm đau đối phương).
2. Xây dựng niềm tin dựa trên sự kết nối giữa lời nói và phi ngôn ngữ
Niềm tin được thiết lập thông qua sự liên kết hoàn hảo giữa những gì được nói và ngôn ngữ cơ thể đi kèm. Nếu cử chỉ của bạn không phù hợp với thông điệp bằng lời nói, trong tiềm thức con người sẽ hiểu đó là sự mâu thuẫn, không chắc chắn.
Vì vậy, bất cứ khi nào nhà lãnh đạo nói một điều và nét mặt của họ ám chỉ điều khác như “không giao tiếp bằng mắt hoặc đưa mắt liếc quanh phòng trong khi đang cố gắng truyền đạt một câu chuyện hài hước, khoanh tay trước ngực khi tuyên bố về sự cởi mở, thân thiện”, thông điệp lời nói của họ sẽ bị mất đi.
3. Cử chỉ tay thể hiện bạn nói gì?
Bạn có bao giờ chú ý khi một người đam mê với những gì họ nói, cử chỉ của họ sẽ tự động trở nên sinh động hơn không? Bàn tay và cánh tay của họ di chuyển, nhấn mạnh vào những trọng tâm như muốn truyền tải sự nhiệt huyết của mình.
Người nghe có xu hướng thích xem và lắng nghe những người sử dụng cử chỉ tay đa dạng hơn. Bên cạnh đó, họ cũng nhận thấy rằng những người giao tiếp qua cử chỉ tích cực có xu hướng được đánh giá là người ấm áp và tràn đầy năng lượng. Trong khi những người gượng gạo hay có phần cứng nhắc khi sử dụng động tác hình thể được cho là người lý trí, lạnh lùng và thiên về nguyên tắc nhiều hơn.
Đó là lý do tại sao các cử chỉ rất quan trọng đối với hiệu quả lãnh đạo. Và tại sao sử dụng đúng trong bài thuyết trình lại mang đến hiệu quả kết nối mạnh mẽ đến khán giả. Nhiều giám đốc điều hành mắc các lỗi nhỏ nhặt không đáng có. Khi người lãnh đạo không dùng ngôn ngữ hình thể chính xác (nếu họ để tay lơ lửng sang bên cạnh hoặc chắp tay trước người kiểu cổ điển “lá sung”), chúng cho thấy họ không đặt nhiều cảm xúc vào vấn đề đang nói hoặc nó không thuyết phục người nghe.
Để sử dụng các cử chỉ hiệu quả, người lãnh đạo cần hiểu được làm cách nào để những chuyển động tự nhiên và được đón nhận. Bạn có thể tham khảo 4 cử chỉ tay kèm theo thông điệp mà chúng mang lại dưới đây:
- Giấu tay: Việc cất giấu 2 bàn tay khiến bạn trông thiếu tin cậy. Đây là một trong những tín hiệu phi ngôn ngữ đã ăn sâu vào tiềm thức của chúng ta. Cho dù bạn giấu 2 bàn tay trong túi, để dưới bàn thì hành động đó cũng cho thấy bạn đang có điều gì đó giấu diếm hoặc sợ hãi. Đây cũng là cử chỉ gây mất điểm trong mắt người đối diện, bạn không nên sử dụng trong giao tiếp.
- Ngón tay trỏ: Các giám đốc điều hành sử dụng cử chỉ này trong cuộc họp, đàm phán hoặc phỏng vấn để nhấn mạnh, thể hiện sự thống trị. Tuy nhiên, việc chỉ tay cũng có thể cho thấy các nhà lãnh đạo đang mất kiểm soát tình hình, giận dữ, trách mắng hoặc bắt nạt ai đó.
- Cử chỉ biểu thị sự nhiệt tình: Là một loạt hành động thú vị được tạo ra bởi những chuyển động đầy năng lượng của bàn tay và cánh tay. Nếu bạn muốn thể hiện sự nhiệt huyết, bạn có thế sử dụng những cử chỉ, chuyển động cơ thể nhiều hơn. Ngoài ra, những cử chỉ quá mức (đặc biệt là khi hai tay giơ cao quá vai) có thể thể hiện sự không chắc chắn, không đáng tin cậy và yếu thế.
- Cử chỉ chắc chắn: Cánh tay được giữ ở độ cao ngang với eo và cử động nhẹ nhàng sẽ giúp bạn và cả người nghe cảm thấy tập trung hơn. Cánh tay giữ ở vùng hông và gập một góc 45 độ (kèm theo đó là tư thế đứng thoải mái, 2 chân rộng bằng vai) cũng sẽ giúp bạn gia tăng sự kết nối, truyền năng lượng và tập trung hơn.
4. Phương tiện giao tiếp hiệu quả nhất vẫn là mặt đối mặt
Mặc dù chúng ta đang ở trong thời đại kỷ nguyên số với hàng loạt phương thức truyền tải thông điệp như email, tin nhắn, điện đàm, video, sự thật mặt đối mặt vẫn là phương thức giao tiếp được yêu thích và có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất. Trên thực tế, các nhà lãnh đạo càng cần phải tăng tương tác cá nhân hơn vì các lý do sau đây:
Khi ở trong một cuộc họp, bộ não của chúng ta liên tục xử lý một loạt tín hiệu phi ngôn ngữ. Chúng được sử dụng làm cơ sở để xây dựng niềm tin và sự chuyên nghiệp. Nhờ đó, lượng thông tin chúng ta nhận lại phong phú hơn. Chúng ta “đọc” được những gì mọi người nói chỉ từ một phần ngôn ngữ mà họ biểu đạt, hiểu được nhiều thông tin và tất cả các sắc thái cảm xúc đằng sau nó, từ tông giọng, nhịp độ, nét mặt và những tín hiệu phi ngôn ngữ khác. Dựa vào những phản hồi ngay lập tức của người khác giúp chúng ta đánh giá được mức độ được chấp nhận của ý tưởng mình đưa ra.
Công nghệ có thể là một phương tiện hỗ trợ thông tin tuyệt vời nhưng cuộc gặp gỡ trực tiếp mới là chìa khóa mở ra một mối quan hệ tích cực giữa nhân viên và khách hàng.
Michael Massari – Phó chủ tịch cấp cao của trung tâm sự kiện & hội nghị quốc gia Ceasars Entertainment chia sẻ: “Bất cứ ngành nghề nào bạn đang làm việc, bất kể bạn có rành rẽ về công nghệ đến mức nào đi chăng nữa, việc đối thoại trực tiếp vẫn là cách hiệu quả nhất để nắm bắt sự chú ý của đối phương, thu hút họ tham gia vào cuộc nói chuyện và hướng đến thúc đẩy hiệu quả hợp tác. Và câu thần chú tôi thường sử dụng là: Nếu điều đó không quan trọng, hãy gửi email. Nếu nó quan trọng nhưng không phải là nhiệm vụ cấp bách, hãy nhấc điện thoại. Nếu nó thực sự rất quan trọng đối với sự thành công của doanh nghiệp, hãy đến gặp trực tiếp người nào đó.”
5. Nếu không đọc được ngôn ngữ cơ thể, bạn đã bỏ lỡ một nửa cuộc hội thoại
Nhiều giám đốc điều hành đang phải học không chỉ cách biểu đạt mà còn cả cách đọc vị những cử chỉ đó. Peter Drucker – Cố vấn quản lý đã từng nói: “Điều quan trọng nhất trong giao tiếp là nghe những gì không nói.”
Giao tiếp được diễn ra bằng 2 hình thức – lời nói và phi ngôn ngữ – dẫn đến 2 cuộc hội thoại diễn ra cùng một lúc. Trong khi giao tiếp bằng lời được cho là quan trọng, nhưng đó không phải là thông điệp duy nhất được gửi đi. Nếu không có khả năng đọc các ngôn ngữ hình thể, chúng ta sẽ bỏ lỡ các yếu tố quan trọng trong cuộc nói chuyện có thể tác động tích cực hoặc tiêu cực đến tổ chức.
Trong đó, sự tham gia và từ bỏ là hai dấu hiệu quan trọng nhất đối với ngôn ngữ cơ thể. Hành vi tham gia cho thấy sự hứng thú, tiếp nhận hoặc sự thỏa hiệp. Ngược lại, hành vi từ bỏ có biểu hiện của sự chán nản, giận dữ hay phòng vệ.
Tín hiệu tham gia bao gồm gật đầu hoặc nghiêng đầu cùng với tư thế cởi mở. Khi một người muốn tham gia vào cuộc nói chuyện, họ sẽ đối mặt trực tiếp hoặc hướng toàn bộ cơ thể về phía bạn. Tuy nhiên, đôi khi cảm thấy không thoải mái, họ sẽ hơi dịch phần thân trên ra xa và hướng bờ vai về phía bạn. Và nếu một người kiên nhẫn ngồi suốt buổi họp với tư thế hai tay và hai chân bắt chéo nhau, có lẽ bạn sẽ khó đạt được sự thỏa thuận.
Ngoài ra, hãy chú ý số lượng giao tiếp bằng ánh mắt mà bạn nhận được. Nhìn chung, mọi người có xu hướng nhìn lâu hơn với tần suất nhiều hơn ở những người hoặc đối tượng họ thích. Hầu hết chúng ta đều thoải mái với giao tiếp bằng mắt kéo dài khoảng 3 giây. Nhưng khi chúng ta thích hoặc đồng tình với ai đó, tự động chúng ta sẽ tăng thời gian nhìn vào mắt ai đó nhiều hơn. Sự từ chối gây ra phản ứng ngược lại. Số lần giao tiếp bằng mắt giảm đi cũng như chúng ta có xu hướng rời mắt khỏi những thứ buồn chán, căng thẳng.
Sự thấu hiểu về ngôn ngữ cơ thể đang trở thành một phần thương hiệu của các nhà lãnh đạo. Đối với họ mà nói, cách ngồi, đứng, đi lại và cử chỉ chính là biểu hiện của sự tự tin, tài năng và địa vị. Kỹ năng về ngôn ngữ cơ thể tốt có thể giúp bạn thúc đẩy sự gắn kết mạnh mẽ đến người đối diện, tăng mức độ tin cậy và củng cố thương hiệu cá nhân, điều bất kỳ nhà lãnh đạo nào cũng cần để thăng tiến sự nghiệp.
